Wychowanie polega na interakcji między rodzicem a dzieckiem. Relacja ta powinna być oparta na wzajemnym szacunku. Dlatego też rodzice często mają trudność w wyznaczaniu granic swoim dzieciom tak żeby nie naruszyć ich poczucia własnej wartości.
Wyznaczanie granic jest czymś jak najbardziej pozytywnym w procesie wychowania. Dzieci potrzebują zasad aby czuć się bezpiecznie, a także potrzebne jest im to do prawidłowego rozwoju. Jedynie oparcie się na miłości, wspomnianym wcześniej szacunku wraz z wyznaczaniem granic pozwala dziecku na wykształcenie w sobie samokontroli, pewności siebie, umiejętności współpracy.
Czym zatem jest stawianie granic?
Stawianie granic to nic innego jak określenie akceptowanych i nieakceptowanych zachowań dziecka, czyli zasad i norm obowiązujących dziecko.
Granice wyznaczane dzieciom mają wiele pozytywnych rezultatów:
- porządkują świat dziecka – staje się on bardziej zrozumiały, przewidywalny.
- zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa
- pozwalają dziecku decydować o sobie, podejmować decyzje w kontrolowanych warunkach
- uczą norm obowiązujących w społeczeństwie
- wspomagają rozwój dziecka
- pozwalają wpływać rodzicowi na dziecko poprzez wyciąganie konsekwencji w stosunku do ustalonych wcześniej zasad
- pozwalają dziecku określić związki między ludźmi – granice stawiają je w pozycji podmiotu w relacji z rodzicami.
Wyznaczanie granic samo w sobie jest ważne, ale ważny jest również sposób w jaki to robimy.
Przede wszystkim nie warto krytykować dziecka, mówić do niego z żalem i wyrzutami. Komunikaty powinny być jasne i konkretne.
Zanim zaczniemy zabraniać warto zadać sobie pytanie dlaczego właśnie tego chcę zabronić mojemu dziecku? Czy moje polecenia będą dla dziecka zrozumiałe? Czy mówię to ‘bo tak trzeba’ czy dlatego, że faktycznie tak myślę ? Czy jest to dobre dla moich relacji z dzieckiem?
Cennym elementem jest również postawienie się w roli dziecka i spojrzenie na sytuację z jego perspektywy. Czy słysząc takie słowa od swojego rodzica byłoby Ci przykro ?
Ustalone zasady powinny być stałe. Nie mogą one zależeć od aktualnego nastroju i emocji.
W kwestii konkretnych wypowiedzi warto pamiętać o tym, że dzieci zazwyczaj nie lubią słuchać tego czego im „nie wolno”. Zamiast mówić „nie wolno Ci się tym bawić” można powiedzieć „chciałabym abyś przestał / przestała się tym bawić”. Stosowanie częstych komunikatów „nie wolno” sprawia, że dzieci czują się niezdolne, nieodpowiedzialne. Jeśli wypowiesz je w formie „chcę”, czyli z szacunkiem, dziecko na pewno chętniej będzie współpracowało. Taki sposób wyznaczania granic nauczy dziecko, że nie zawsze może dostać to, czego chce, nie naruszając jednocześnie jego potrzeb. Wyznaczone w ten sposób granice nawet przy wywołaniu u dziecka chwilowego rozczarowania, nauczą je że każdy człowiek ma swoje potrzeby i należy je szanować.
Ważne jest aby rodzic również sam przestrzegał zasad, ponieważ to właśnie rodzic jest wzorem do naśladowania dla dzieci. Wartości, które rodzic deklaruje muszą iść w zgodzie z postępowaniem w życiu codziennym.
Wszystko to wymaga od rodziców niewątpliwie dużej cierpliwości, zaangażowania oraz konsekwencji, jednak jeśli nauczymy się klarownie wyznaczać granice naszym dzieciom wykształcimy w nich cechy osobowości, które z pewnością zaprocentują w przyszłości.
Drodzy Rodzice, wyznaczanie granic dzieciom to nic złego ! Do dzieła ! ☺
