Porozumienie => komunikacja => wymiana
Komunikacja oznacza wymianę, łączność, wzajemną rozmowę. Dopiero wzajemny, obustronny przekaz informacji jest podstawą porozumienia, czyli wzajemnego zrozumienia tego, co chcemy sobie przekazać. Najwłaściwsza postawa rodziców to akceptacja i okazywanie miłości.
Wielu rodziców i wychowawców uważa, że dzieci powinny ich słuchać, a przecież wychowanie to proces oparty na wzajemnej komunikacji oraz na jej jakości.
Nie ma jednak rodziców idealnych, podobnie jak nie ma idealnych dzieci. Trudno jest być rodzicem. Kluczem do właściwego porozumienia się z dzieckiem jest zaakceptowanie jego uczuć. Tylko wtedy, gdy dziecko dobrze się czuje, może dobrze myśleć. A jeśli dobrze się czuje, może dobrze postępować.
Dorastający młody człowiek powinien mieć świadomość, że w domu znajdzie oparcie, zrozumienie i akceptację. Ma to wpływ na jego poczucie bezpieczeństwa oraz pewność siebie. Kiedy rodzice późno wracają do domu i są zmęczeni, trudno im zabrać się za właściwą rozmowę z dziećmi – ograniczają swoje wypowiedzi do pytań o postępy w nauce i zachowanie w szkole. To jednak stanowczo za mało, żeby poznać swoje dziecko, jego potrzeby, uczucia, emocje, zainteresowania i zmartwienia.
Dzieci pozbawione właściwego kontaktu z rodzicami przejawiają :
- zachowania agresywne,
- egoistyczne,
- czasami stają się zalęknione,
- nieporadne,
- niepewne siebie,
- brakuje im wiary we własne możliwości.
W zakresie myślenia rozmowa z rodzicami uczy dziecko logicznego rozumowania i podawania argumentów. Pozwala na bogacenie wiedzy, kształtuje hierarchię wartości, pomaga w rozwiązywaniu problemów. Mówić o uczuciach nie jest łatwo, nawet rodzicom, ale warto popracować nad swoimi komunikatami, zapoznać się z fachową literaturą na ten temat.
Zapytajmy swoje dziecko :
- „ Co czujesz?” a nie „ Jak się czujesz? „
Na to drugie pytanie dziecko zazwyczaj odpowie: „dobrze”.
Wyrażając uczucia, zamiast ogólników, należy odnosić się do konkretnych emocji. np. gdy mówimy „ Dobrze się czuję”, słowo „dobrze” może oznaczać uszczęśliwienie, zadowolenie, podekscytowanie, ulgę i wiele innych.
Wskazówki dla rodziców dotyczące sposobów utrzymania dobrej komunikacji:
( zaczerpnięte z programu „ Teenstar” dr H. Klaus)
- Zaakceptuj niespokojność i niezadowolenie.
- Unikaj prób bycia nazbyt rozumiejącym.
- Rozróżniaj między akceptacja zachowania a aprobatą- tolerancja a sankcjonowanie.
- Rozmawiaj i działaj jak dorosły.
- Wspieraj swoje dziecko i podtrzymuj jego silne strony.
- Unikaj podkreślania słabych stron.
- Pozwól samodzielnie myśleć.
- Prawda połączona ze współczuciem buduje miłość.
- Respektuj potrzebę odosobnienia i prywatności.
- Unikaj frazesów i prawienia kazań.
- Unikaj etykietowania.
- Unikaj dwuznacznych wypowiedzi.
Dzięki takim komunikatom:
- dziecko nie kumuluje w sobie przykrych doznań ,
- wyraża uczucia,
- a tym samym nie dochodzi do wybuchów gwałtownych,
- stanów emocjonalnych ( np. złości).
Literatura:
- Adale Faber, Elanie Mazlish „ Wyzwoleni rodzice, wyzwolone dzieci”, Poznań 1998r
- Faber, E. Mazlish „ Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” Poznań, 2001r
- Bocheńska K.: „ Mówię do ciebie, człowieku”, WSiP, Warszawa 2003.
- Sonya Hamlin „Jak mówić, żeby nas słuchali”, Warszawa 2001r
- Justyna Dąbrowska „ Zrozumieć dziecko”, PARPA, Warszawa, 2005r
- Janusz Reykowski „ Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość”, PWN 1986r
- Marshall B. Rosenberg „ Porozumienie bez przemocy. O języku serca” Warszawa, 2003r
- Danielewska „ Agresja u dzieci. Szkoła porozumienia” WSiP, 2002r
